Sekundarni limfedem ruke, percepcija bolesti, samoefikasnost i depresija kao determinante kvaliteta života obolelih od karcinoma dojke

Uvod/Cilj. Sekundarni limfedem ruke je jedan od mogućih neželjenih efekata i komplikacija karcinoma dojke kao i lečenja karcinoma dojke, koji može doprineti i dovesti do većeg broja novih psiholoških problema. Cilj ove studije bio je da se ispita postojanje razlika u kvalitetu života bolesnica sa karcinomom dojke koje imaju sekundarni limfedem ruke u odnosu na one koje ga nemaju i da se utvrdi značaj percepcije bolesti, depresivnih simptoma i samoefikasnosti za ukupni kvalitet života. Metode. Sprovedeno istraživanje je dizajnirano kao studija preseka, sa odgovarajućim kliničkim uzorkom kojeg su činile 64 bolesnice, od kojih 34 sa limfedemom ruke i 30 bez limfedema. Za procenu kvaliteta života primenjen je upitnik FACT-B+4, za percepciju bolesti BIPQ; depresivnost je merena skalom DASS-21, dok je samoefikasnost ispitana skalom SGSE. Za obradu podataka korišćeni su t-test, Mann Whitney U Test, χ2 test i hijerarhijska regresiona analiza. Rezultati. Nije utvrđena značajna razlika između grupa kako u ukupnom skoru kvaliteta života (t = 0.469, p > 0.05), tako ni u pojedinačnim domenima: fizičko blagostanje (t = 0,535, p > 0,05), socijalno/porodično blagostanje (t = 1.43, p > 0,05), emocionalno blagostanje (t =1.35, p > 0,05), funkcionalno blagostanje (z = -0.243, p > 0.05), simptomi izazvani karcinomom dojke (t = -0.839, p > 0.05), te tegobama ruke (t = -0.514, p > 0.05), dok su se percepcija bolesti (β = -0.603, t = -5.958, p < 0.001) i depresivnost (β = -0.411, t = -4.101, p < 0.001) pokazali kao značajni prediktori kvaliteta života i objašnjavaju 50,2% varijanse ukupnog kvaliteta života. Zaključak. Rezultati naše studije ukazuju na značaj sveobuhvatnog programa rehabilitacije, usmerenog kako na funkcionalne tako i na psihosocijalne aspekte.