Faktori koji utiču na „no reflow“ fenomen kod bolesnika sa infarktom miokarda sa elevacijom ST-segmenta lečenih primarnom perkutanom koronarnom intervencijom

Uvod/Cilj. Nedovoljno je poznato koji faktori utiču na nastanak “no-reflow” fenomena nakon uspešne primarne perkutane intervencije (pPCI) kod bolesnika sa infarktom miokarda sa ST elevacijom (STEMI). Lošiji klinički tok i ishod lečenja kod bolesnika sa “no-reflow” ukazuje na značaj dobre selekcije i agresivnijeg lečenja u grupi sa visokim rizikom. Cilj studije bio je da se proceni prediktivna vrednost određenih karakteristika na prijemu kod bolesnika sa STEMI koji su lečeni PPCI za razvoj “no-reflow” fenomena. Metode. Radi se o retrospektivnoj i delom prospektivnoj studiji koja je obuhvatila 491 bolesnika sa STEMI, lečenih na Klinici za uregentnu internu medicinu Vojnomedicinske akademije u Beogradu, u periodu od 2000. godine do septembra 2015. godine pomoću pPCI. Deskriptivne karakteristike bolesnika, postojanje klasičnih faktora rizika za kardiovaskularne bolesti, vreme od početka bola do pPCI, kao i klinički status na prijemu procenjivani su kao mogući prediktori za razvoj fenomena “no-reflow”. “No-reflow” fenomen definisan je kao tromboliza kod infarkta miokarda (TIMI) < 3 na kraju pPCI procedure ili rezolucija STsegmenta za manje od 50% u prvih nekoliko sati nakon procedure. Značaj prisustva i prediktivne vrednosti ovih parametara, procenjivan je univarijantnom i multivarijantnom regresionom analizom. U univarijantnoj analizi, korišćen je χ2, Mann Whitney i Studentov t-test. Rezultati. “Noreflow” fenomen nađen je kod 84 (17,1%) bolesnika (prema kriterijumu TIMI < 3 koronarnog protoka) i kod 144 (29,3%) bolesnika (prema kriteriumu ST – sement rezolucija < 50%). U grupi bolesnika starijih od 75 godina (odds ratio – OR = 2.53; 95% CI 1.48–4.33; p = 0.001), kao i kod onih koji su imali srčanu slabost definisanu kao Killip > 1 [(OR), 1.59; 95% confidence interval (CI) 1.23–2.04; p < 0.001], postojao je statitistički značajno veći rizik za razvoj “no-reflow” fenomena. Takođe, leva prednja descendentna arterija – left anterior descending (LAD), kao infarktna arterija (IRA) i ukupno ishemijsko vreme duže od četiri sata bili su povezani sa povećanim rizikom za razvoj “no-reflow” fenomena, praćeno preko parametra izostanak rezolucije ST segmenta za > 50% nakon PPCI. Zaključak. Starije osobe i srčana slabost i Killip > 1 bili su glavni prediktori TIMI < 3 protoka, a Killlip, LAD kao infarktna arterija i duže trajanje ishemije bili su prediktori za sporiju rezoluciju ST-segmenta nakon pPCI.