Mile Bosilkovski, Marija Dimzova, Milena Stevanović, Vesna Semenakova Cvetkovska, Maja Vasileva Duganovska

Nejasno febrilno stanje – dijagnostičke metode u evropskoj zemlji u razvoju

Uvod/Cilj. Nejasno febrilno stanje (fewer of unknown origin −
FUO) ostaje među najvećim dilemama u dijagnostici savremene
medicine. Cilj ovog rada bio je da se prikažu uzroci
FUO i da se definišu metode kojima je postavljena dijagnoza
kod ovih bolesnika u tercijernoj medicinskoj ustanovi u
Republici Makedoniji. Metode. Retrospektivno su
proučavane istorije bolesti 123 imunokompetentna bolesnika
starija od 14 godina sa klasičnim FUO koji su bili ispitivani na
Univerzitetskoj klinici za infektivne bolesti i febrilna stanja u
Skoplju, u periodu 2006−2012. godine. FUO je bila definisana
kao aksilarna temperatura ≥ 37,5°C u nekoliko navrata,
trajanja dužeg od 21 dana i nepostavljanje dijagnoze posle
inicijalnog dijagnostičkog pristupa sastavljenog od nekoliko
definisanih ispitivanja. Rezultati. Infekcije su bile razlog za
FUO kod 51 (41,5%) bolesnika, praćene neinfektivnim
inflamatornim bolestima kod 28 (22,8%), raznim drugim
stanjima kod 12 (9,7%) i neoplazmama kod 11 (8,9%). Kod
21 (17,1%) bolesnika razlog za FUO nije bio pronađen.
Najćešći razlozi za FUO bili su visceralna lajšmanioza,
apscesi, infekcije urinarnog sistema, subakutni endokarditis,
reumatska polimijalgija kao i Stilova bolest. Krajnja dijagnoza
bazirala se na histologiji kod 24 (23,5%), radiološkim i
endoskopskim procedurama kod 21 (20,6%), kliničkom toku
i odgovoru na empirijsku terapiju kod 20 (19,6%), serologiji
kod 18 (17,6%) i kulturama kod 16 (15,7%) bolesnika.
Zaključak. U Republici Makedoniji infekcije predstavljaju
vodeći uzrok FUO, u prvom redu visceralna lajšmanioza. U
budućnosti, kod bolesnika sa FUO lekari bi trebalo češće da
misle na ovu bolest kao i na mogućnost za atipičnu
prezentaciju uobičajenih klasičnih bolesti koje izazivaju FUO.