Neuropsihološki pokazatelji kao mogući indikatori poremećaja fluentnosti govora kod dece

Uvod/Cilj. Disfluentan govor (mucanje) je multifaktorijalni poremećaj, a njegova etiologija velika nepoznanica za stručnjake različitih oblasti. Dominacija hemisfera kao najviši domet u procesu integracije kortikalnih funkcija, od posebnog je značaja za celokupni razvoj. Prvo se formiraju praksički i gnostički kortikalni organizatori koji se diferenciraju i dostižu svoju funkcionalnu punoću u ranijem detinjstvu, da bi se proces sažimanja dovršio negde oko sedme godine života. Tada se definitivno postave kortikalni organizatori aktivnosti koji od tada deluju iz jedne hemisfere i ona postaje dominantna za tu funkciju. Lateralizovanost je određena dominacijom hemisfera, ali se javlja kao posebna pojava i od velikog je značaja za ličnost. Cilj ovog istraživanja bio je da se ispita uticaj i odnos hemisferne asimetrije na pojavu disfluentnog govora kod dece. Metode. U istraživanje je bilo uključeno 60-toro dece, uzrasta od 5 do 7 godina. Tridesetoro dece je imalo poremećaj fluentnosti govora, (person who stutters – PWS), i oni su činili eksperimentalnu grupu, a tridesetoro dece je bilo fluentno u govoru, (person who does not stutter– PWNS), i ona su činili kontrolnu grupu. Primenjen je metod testiranja tehnikom individualnog testiranja. Kao instrument korišćen je Test za procenu lateralizovanosti koji objedinjuje pet testova i to: procenu upotrebne lateralizovanosti-ruke, procenu gestualne lateralizovanosti-ruke, procenu lateralizovanosti noge, procenu auditivne lateralizovanosti i procenu vizuelne lateralizovanosti. Rezultati. Gestualna lateralizovanost ruke i auditivna lateralizativnost kod ispitanika PWS bile su značajno lošije u odnosu na PWNS, ispitanike (χ2 = 11,80, p = 0,002, odnosno χ2 = 10,90, p = 0,003). Ispitanici muškog pola su postigli lošije rezultate na testovima u odnosu na ispitanike ženskog pola. Zaključak. Postoje izvesne promene u uspostavljanju dominantne hemisfere i diferenciranju lateralizovanosti kod dece koja mucaju u odnosu na decu koja su fluentni govornici, što je pokazala statistički značajna razlika u postignićima na testu gestualne lateralizovanosti ruke i testu auditivne lateralizovanosti.