Uticaj različitih kalorijskih ograničenja u ishrani na antropometrijske i kardiometaboličke faktore rizika kod predgojaznih i gojaznih žena

Uvod/Cilj. Gojaznost je faktor rizika od nastanka mnogih hroničnih bolesti. Cilj istraživanja bio je da se ispita efekat dobro izbalansirane ishrane različitih kalorijskih ograničenja na antropometrijske parametare i standardne biohemijske kardiovaskularne markere rizika [(lipidni profil, homeostazu glukoze, visoko senzitivni C-reaktivni protein – highsensitivity C-reactive protein (hs-CRP)] kod predgojaznih/ gojaznih žena. Metode. Ukupno 97 žena, između 20 i 40 godina starosti, konzumirale su uravno-težene, kalorijski različite-restriktivne dijete, na sledeći način: I grupa (n = 37) – ograničenje 20% kalorija od osnovnih energetskih potreba; II grupa (n = 30) – ograničenje od 50% kalorija od osnovnih energetskih potreba i III grupa (n = 30) – naizmenična dnevna restrikcija od 70% i 30% kalorija od osnovnih energetskih potreba. Stepen uhranjenosti je određivan antropometrijskim merenjima na početku i nakon 4, 8, 20 i 42 nedelje od uvođenja dijeta. Biohemijski markeri analizirani su na početku i nakon 4, 8, 20 i 42 nedelje. Rezultati. Kalorijski različite restriktivne dijete dovele su do značajnog smanjena telesne mase, indeksa telesne mase (body mass index – BMI), obima stuka (OS) i % telesne masti nakon tretmana od 42 nedelje. Telesna masa snižena je za 11 kg u grupi I, a za 12 kg u grupama II i III. Za 11 cm je smanjen OS u grupama I i III i za 10 cm u grupi II. Gubitak 15% ukupne telesne masti ostvaren je za sve vrste dijeta nezavisno od različitog kalorijskog unosa. Koncentracija ukupnog i (low density lipoprotein) holesterola (LDL-holesterola) snižena je za 7% i 14% u grupi I i za 8% i 13% u grupi III. Dijeta sa redukcijom kalorijskog unosa od 50% nije imala efekta na nivo ukupnog i lipoprotein niske gustine LDL-holesterola. Aterogeni indeks predstavljen kao odnos trigliceridi/lipoprotein visoke gustine (high density lipoprotein) – TG/HDL bio je manji za 0,22 u grupi I, za 0,25 u grupi II i za 0,32 u grupi III. Kalorijski različite restriktivne dijete dovele su do istog sniženja nivoa hs-CRP. Zaključak. Restriktivne vrste dijeta sa različitim kalorijskim unosom i sa istim procentom zastupljenosti makronutrijenata jednako su efikasne u smanjenju telesne mase, OS i % telesne masti, dovode do poboljšanja faktora kardiometaboličkog rizika i smanjenja proinflamatornog hs-CRP kod predgojaznih/gojaznih žena.