Uticaj nezakonite prerade olova na nivo olova u krvi dece u rudarskoj zoni

Uvod/Cilj. Na području severnog Kosova nalazila se jedna od najvećih industrija za proizvodnju olova i cinka u Evropi. Poseban akcenat se stavlja na deponije zaostale nakon ove industrijske proizvodnje. Na ovom području stanovnici u romskim kampovima bave se prikupljanjem olovnog otpada koji prerađuju – drobe i tope, u svojim barakama u primitivno organizovanim radnim sredinama. Zbog svega navedenog, bilo je neophodno ispitati koncentraciju olova u krvi dece mlađe od šest godina koja žive u ovom području, sa posebnim akcentom na analizu krvi dece koja žive u romskim kampovima. Metode. Naše istraživanje sprovedeno je na području opšine Leposavić, Kosovo i Metohija, Srbija, uključujući 78 ispitanika podeljenih u dve grupe: grupa I od 42 dece iz romskog kampa, i grupa II od 36 dece iz gradskog vrtića. Na osnovu matematičkog modela WRPLOT dobili smo podatak da se obe grupe ispitanika nalaze u zoni niskog rizika od izloženosti industrijskom zagađenju. Krv za nalizu uzimali smo iz prsta dece. Analiza krvi vršena je prema protokolu predviđenom od ESA Biosciences Lead Care. Rezultati. Prosečna starost ispitanika iznosila je 4,60 ± 1,63 godine. Prosečna koncentracija olova u krvi u grupi I bila je 19,11 μg/dL, a u grupi II 4.87 μg/dL. Postoji statistički visokoznačajna razlika u pogledu koncentracije olova u krvi između ispitivanih grupa (U = 39; p < 0,001). Sva deca (100%) iz grupe I imali su koncentracije olova u krvi veće od 5 μg/dL, a iz grupe II (χ2 = 35,75; p < 0,001) njih 38,9%. Zaključak. Iako su obe grupe bile locirane van zone direktnog širenja zagađenja, rezultati ukazuju na visoke koncentracije olova u krvi sve ispitivane dece. Koncentracija je veća kod dece koja žive u sredini u kojoj se odvija ilegalna prerada olovnog otpada.