Faktori rizika od diskinezija uzrokovanih levodopom kod obolelih od Parkinsonove bolesti

Uvod/Cilj. Levodopa, prekursor dopamine pretstavlja supstitucionu terapiju Parkinsonove bolesti. Dugotrajna upotreba levodopa uzrokuje fluktacije motornog odgovora i pojavu neželjenih pokreta ili diskineziju. Cilj rada bio je procena značaja faktora rizika od razvoja diskinezija uzrokovanih levodopom kod obolelih od Parkinskonove bolesti (PB). Metode. Istraživanje je obuhvatilo 177 bolesnika sa PB, regrutovanih na Neurološkoj klinici Kliničkog centra Srbije (Beograd), čije lečenje je trajalo duže od šest meseci. Za ispitivanje obolelih korišćene su standardizovane skale za kvantifikovanje PB, ali i detaljni posebno konstruisani upitnik za ovu studiju sa demografskim i kliničkim podatcima. Rezultati. Bolesnici sa diskinezijama (n = 50) bili su mlađi na početku bolesti i imali su duže trajanje bolesti. Takođe, oboleli sa diskinezijama imali su veće skorove na Unified Parkinson's Disease Rating Scale (UPDRS), učestalije motorne komplikacije – fluktuacije terapijskog odgovora (bilo u formi skraćenja trajanja pojedinačnih doza (“wearing off”) ili motornih blokova hoda (“freezing”) i češće su ispoljavali medikamentoznu psihozu. Oni su bili i na statistički višim dozama levodope, ali i višoj ekvivalentnoj dozi levodope, pri čemu je njihovo lečenje trajalo značajno duže. Multivarijantna analiza pokazala je da su nezavisni prediktori pojave diskinezija u grupi bolesnika sa PB bili: dužina bolesti preko 10 godina [relativni rizik (RR = 2.90, 95% interval poverenja (IP) 1.19–7.10; p = 0.019), dužina terapije više od 94 meseci (RR = 3.21, 95%IP 1.05–9.87; p = 0.041), dnevna doza levodope u trenutku ispitivanja veća od 537 mg (RR = 3.62, 95%IP 1.57–8.35; p = 0.002). Zaključak. Potvrđen je značaj poznatih faktora rizika od razvoja diskinezija u odmakloj fazi Parkinsonove bolesti.