Katarakta, operacija oka, afakija i hromatska ekspresija slikara Jovana Bijelića

Uvod/Cilj. Pristup umetnosti sa stanovišta optike i patologije umetnikovog oka može ponekad da objasni skretanje spektralnih boja u radovima nekih slikara sa kataraktom i afakijom. Kod drugih umetnika sa istom patologijom ove promene ne moraju biti očigledne. Cilj ovog rada bio je da se istraži odgovor slikara Jovana Bijelića na kataraktu i afakiju upoređivanjem novih podataka o njegovoj katarakti, operaciji i najbolje korigovanoj afaknoj oštrini vida sa slikama nastalim u tom periodu. Metode. Podaci su prikupljeni pretraživanjem primarnih i sekundarnih izvora: Bijelićevih slika iz svih perioda njegovog rada, novinskih članaka i intervjua sa Bijelićem i njegovim hirurgom, umetničkim kritikama, izvorima sa opisima Bijelićevih simptoma, arhivima klinika, razgovorima sa istoričarem umetnosti i slikarem. Rezultati. Jovan Bijelić je bio gotovo slep 1957. Jedno oko mu je bilo neuspešno operisano od katarakte 1956, a kasnije i enukleisano. Posle ekstrakapsularne ekstrakcije sa iridektomijom i kasnijom discizijom kapsule, desnom oku je dve godine kasnije vraćena odlična oštrina vida od 0.9–1.0. Ksantopsija i cijanopsija nisu prisutne u Bijlićevom slikarstvu jer on nije prikazivao posmatrane, već imaginarne predmete, često menjajući stil. Zaključak. Odgovor slikara Jovana Bijelića na kataraktu i afakiju prevashodno se manifestovao u promeni stila.