Prevalencija Borrelia burgdorferi sensu lato kod krpelja Ixodes ricinus i procena entomološkog indeksa rizika na lokalitetima Beograda

Uvod/Cilj. Prvi slučaj lajmske borelioze (Lyme borreliosis, LB) u Srbiji zabeležen je 1987. Broj prikazanih bolesnika sa LB porastao je tokom poslednje dekade. Cilj ovog istraživanja bio je da se procene gustina krpelja Ixodes ricinus (I. ricinus), prevalencija Borrelia burgdorferi (B. burgdorferi) u njima i entomološki indeks rizika (ERI) na 19 beogradskih lokaliteta grupisanih u tri ekološke kategorije (šume, park-šume, parkovi). Vrednosti ERI upoređivane su sa brojem uboda krpelja kod ljudi. Metode. Krpelji su prikupljani mesečno pomoću metode flаg časa, a stopа infekcije određivana je u tamnom polju mikroskopa. ERI vrednost je izrаčunаvana zа svаki lokаlitet na kome su sаkupljeni krpelji. Podаci o ubodima krpelja stаnovnikа dobijeni su iz Protokola ispitanika za ubod krpelja Institutа zа epidemiologiju Vojnomedicinske аkаdemije u Beogradu. Rezultati. Ukupan broj prikupljenih krpelja, broj nimfi i stopa infekcije nimfi bili su značajno viši u šumama (p < 0,05) nego u park-šumama i parkovima. Utvrdili smo statistički značajno višu vrednost ERI u šumama nego u parkovima Beograda (χ 2 = 7,78, p < 0,01). U martu i julu, značajno viša vrednost ERI ustanovljena je u šumama nego u park-šumama (p < 0,01) i parkovima (p < 0,01). Maj je bio mesec sa najvišim vrednostima ERI u svakoj ekološkoj kategoriji (šume p < 0,05; park-šume p < 0,01; parkovi p < 0,001). Broj uboda krpelja kod ljudi nije bio u korelaciji sa vrednostima ERI. Zaključak. Dobijeni rezultati pokazuju da na svim odabranim lokalitetima Beograda postoji rizik od uboda krpelja i ekspozicije ljudi B. burgdorferi. Za sveobuhvatniju procenu rizika od lajmske bolesti, metodu procene ERI trebalo bi kombinovati sa drugim metodama, uzimajući u obzir sve stadijume krpelja, kao i ponašanje i navike ljudi, koji se mogu inficirati B. burgdorferi sensu lato.