Anatomska i funkcionalna studija slabinskog mišića i butnog živca u korelaciji sa dijametrima karlice

Uvod/Cilj. Slabinsko-bedreni mišić [musculus (m.) iliopsoas] vodi poreklo od grčke reči psóa što znači slabina i predstavlja jedini mišić u telu koji ima anatomske preduslove da istovremeno i direktno doprinosi stabilnosti i pokretu trupa, karlice i nogu. M. iliopsoas pripada unutrašnjoj grupi mišica bedra i čini deo zadnjeg trbušnog zida. Ovaj mišić je glavni pregibač (fleksor) u zglobu kuka i funkcionalno je bitan za pravilno držanje tela, hodanje, trčanje i ostale fizičke aktivnosti. Cilj rada bio je da se ispita povezanost anatomskih dimenzija karlice i butnog živca [nervus (n.) femoralis], kao i odnos tih parametara sa proksimalnim pripojem m. psoas major-a. Metode. Istraživanje je sprovedeno na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Beogradu, na kadaverskom materijalu Instituta za Anatomiju „Niko Miljanić“. Za potrebe merenja iskorišćeno je 14 kadavera, sedam kadavera muškog i sedam ženskog pola, starosne dobi od 67–79 godina. Merni instrumenti korišćeni u istraživanju bili su lenjir i elektronski digitalni kaliper (merni opseg 0–500 mm, rezolucija 0,01 mm). Statistička obrada podataka izvršena je u programu SPSS 11.0, primenom Mann-Whitney U testa. Rezultati. Utvrđena je značajna statistička razlika u širini karlice između kadavera muškog i ženskog pola, koja se manifestovala smanjenjem bituberalne linije kod osoba ženskog pola, dok za dijametar bispinalne linije nije utvrđena značajna razlika između polova. Smanjenje bituberalne linije kod osoba ženskog pola bilo je praćeno povećanjem širine proksimalnog pripoja m. psoas major-a, uz statistički značajno smanjenje dužine proksimalnog pripoja. Takođe, vertikalno rastojanje od mesta izlaska n. femoralis-a iz samog mišića do bispinalne linije, bilo je značajno smanjeno u ispitivanom uzorku osoba muškog pola. Zaključak. Na osnovu prikazanih rezultata, možemo pretpostaviti da će se kod žena češće, u odnosu na osobe muškog pola, zbog manje bituberalne i bispinalne linije, odnosno uže karlice, javljati kraći proksimalni pripoj m. psoas major-a, sa većom širinom (nivo L2–L5), a samim tim i dužim vertikalnim rastojanjem izlaska n. femoralis-a u odnosu na bispinalnu liniju. Takvi rezultati ukazuju na to da postoji uska povezanost između anatomskih parametara karlice i varijacija proksimalnog pripoja m. iliopsoas-a, što može uticati na rastojanje izlaska n. femoralis-a iz mišića.