Navike u ishrani i fizička aktivnost tokom restrikcije kretanja izazvane COVID-19 pandemijom: iskustva bolesnica sa karcinomom dojke na adjuvantnoj hormonalnoj terapiji

Uvod/Cilj. S obzirom na to da je pandemija coronavirus disease 2019 (COVID-19) dovela do stroge restrikcije kretanja u Srbiji, stanovništvo je doživelo drastične promene u načinu života. Fizičko distanciranje, samoizolacija, ograničena dostupnost osnovnih prehrambenih proizvoda i stres nastao usled otežane dostupnosti terapije tokom pandemije posebno su uticali na život ranjivih grupa, poput bolesnica sa karcinomom dojke (KD). Cilj rada bio je da se ispitaju promene u navikama u ishrani i fizičkoj aktivnosti kod bolesnica sa KD u postmenopauzi, koje su bile na adjuvantnoj hormonalnoj terapiji tokom restrikcije kretanja uvedene za vreme COVID-19 pandemije. Metode. U opservacionu retrospektivnu pre-post kohortnu studiju uključene su ukupno 32 žene, lečene inhibitorima aromataze (IA), koje su odgovarale na telefonske intervjue putem strukturisanog upitnika. Upitnik je strukturisan sa ciljem prikupljanja podataka o navikama u ishrani (unosa određenih namirnica na dnevnom/nedeljnom nivou, kao i promena u uobičajenom izboru hrane), unosu suplemenata, promenama težine i zastupljenosti fizičke aktivnosti pre i tokom restrikcije kretanja. Rezultati. Rezultati su pokazali da su bolesnice, usled problema u nabavci namirnica, češće (47% ispitanica) kuvale i konzumirale domaće slatkiše i voće, dok su manje (31%) konzumirale svežu ribu. Skoro 41% bolesnica prijavile su povećan unos hrane, a 88% smanjenu fizičku aktivnost, što je kod čak 47% ispitanica dovelo do povećanja telesne mase. Unos suplemenata bio je udvostručen. Zaključak. Restrikcija kretanja usled COVID-19, koja je podrazumevala zabranu izlaska iz kuće, dovela je do pogoršanja zdravstvenih rizika i uticala na navike u ishrani i redovnu fizičku aktivnost, što je moglo imati negativan uticaj na dugoročno zdravlje bolesnica sa KD lečenih primenom IA.