Dokazi infestacije helmintima i učinak terapije antihelminticima kod dece ispitivane zbog eozinofilije

Uvod/Cilj. Uzrok eozinofilije često ostaje nerasvetlјen. Cilj rada bio je da se analiziraju uzrok i terapijski pristup kod dece sa eozinofilijom u pedijatrijskoj bolnici tercijarnog stepena zbrinjavanja. Metode. Retrospektivno je analizirana medicinska dokumentacija dece koja su ispitivana zbog eozinofilije (naznačene šifrom D72.1 na osnovu Međunarodne klasifikacije bolesti) u Univerzitetskoj dečjoj klinici u Beogradu, Srbija, u periodu od decembra 2011. do decembra 2022. Dijagnozu eozinofilije imalo je ukupno 105 dece (62 dečaka; odnos dečaci:devojčice iznosio je 1:4) uzrasta od mesec dana do 16,5 godina (medijana 7,7 godina). Posle isključenja 15 dece zbog pogrešno postavljene dijagnoze samo na osnovu relativnog broja eozinofila, preostalih 90 dece grupisano je prema težini eozinofilije (blaga, umerena ili teška). Rezultati. Serološkom analizom potvrđena je toksokarijaza kod šest (6,7%) bolesnika, dok je kod dvoje dece (2,2%) dokazana infestacija nematodama (Ascaris lumbricoides, odnosno Enterobius vermicularis). Kod 32 (35,6%) dece sa eozinofilijom, kao i kod troje dece bez prave eozinofilije, helmintijaza je dijagnostikovana ex juvantibus. Eozinofilija je na kraju objašnjena alergijskim/atopijskim stanjima [19 (21,1%)], reakcijama na lekove [četiri (4,4%)], bakterijskim infekcijama [devet (8,9%)], hematološkim problemima [pet (5,5%)], autoimunskim bolestima [tri (3,3%)], nepovezanim urođenim stanjima (jedno dete) ili kao izolovan nalaz [sedam (7,8%)]. Pored toga, kod jednog deteta s dijagnozom eozinofilije ali ne i povišenim apsolutnim brojem eozinofila postavljena je dijagnoza eozinofilnog ezofagitisa. Ukupno 56 (53,3%) dece dobilo je terapiju antihelminticima: 9 (90,9%) sa teškom eozinofilijom, 19 (51,4%) sa umerenom, 23 (53,5%) sa blagom i 5 (33,3%) dece bez prave eozinofilije. Većina (42) dece dobila je samo mebendazol, dok je preostalih 14 (osmoro sa teškom, troje sa umerenom i troje sa blagom) takođe prvobitno lečeno mebendazolom, ali su kasnije, zbog perzistentnosti eozinofilije, lečeni albendazolom. Kod sve dece lečene antihelminticima, eozinofilija i ostali relevantni nalazi (ako ih je bilo) povukli su se u roku od nekoliko dana do nekoliko nedelja od početka lečenja. Zaklјučak. Naši rezultati u celini govore u prilog preporuke da neobjašnjena eozinofilija bilo kog stepena težine iziskuje standardizovani dijagnostički pristup. Takođe, rezultati potkreplјuju potencijalnu racionalnu osnovu za primenu antihelmintika ex juvantibus kod jednog broja dece sa eozinofilijom bez očiglednog etiološkog razjašnjenja.