Nebojša Stojanović, Nebojša Djenić, Dragan Bogdanović, Konstansa Lazarević

Uticaj farmakološke terapije benigne hiperplazije prostate na volumen prostate i slobodni testosteron i, posledično, na urinarne parametre i seksualnu želju muškaraca

Uvod/Cilj. Farmakološka terapija benigne hiperplazije prostate
(BHP) ublažava progresiju bolesti i utiče na androgeni
hormonski status. Opadanje nivoa slobodnog testosterona
(slobodniT) unutar ukupnog testosterona (ukupniT) dovodi
do simptoma seksualne disfunkcije. Cilj rada bio je da se prikažu
rezultati uticaja farmakološke terapije BHP u toku 6 meseci
korišćenja na volumen prostate (VP) i nivo slobodnogT
kao i efekat na urianarne parametre i seksualnu želju muškaraca.
Metode. Ova klinička prospektivna studija obuhvatila je
156 bolesnika sa BHP, sa umerenim simptomima poremećaja
mokrenja – internacionalni prostata simptom skor (IPSS) <
19,VP > 30 mL i vrednošću prostata specifičnog antigena
(PSA) < 4 ng/mL. Prosečna starost bolesnika bila je 61,16 ±
2,97 god. Rađene su analize krvi sa određivanjem tumorskih
markera (PSA, slobodni PSA), hormona (ukupniT, slobodniT,
odnos slobodniT/ukupniT), transabdominalna ultrasonografija i urofloumetrija. Simptomi poremećenog mokrenja
mereni su upitnicima za IPSS i kvalitet života (Quality of
Life – QoL), a promene seksualne želje upitnikom Internacionalni
indeks erektilne funkcije (IIEF). Formirane su četiri
grupe sa po 39 bolesnika. Prva grupa dobijala je alfa1-
blokator (AB) tamsulosin, druga grupa inhibitor 5alfareduktaze
(5-ARI) finasterid, treća grupa kombinovanu
terapiju (tamsulosin i finasterid) i četvrta, kontrolna grupa,
bila je bez terapije. Kontrole su rađene na tri i šest meseci tokom
terapije. Rezultati. Značajno je smanjen VP kod
bolesnika sa kombinovanom terapijom (-6,95 ± 2,00; p <
0,001) i finasteridom (-6,67 3,35). U grupi sa finasteridom
značajno je smanjen slobodniT (-4,23 ± 5,20; p < 0,001) i odnos
slobodniT/ukupniT (-0,12 ± 0,08; p < 0,001), kao i u
grupi sa kombinovanom terapijom [slobodniT (-2,64 ± 7,81) i
odnos slobodniT/ukupniT (-0,09 ± 0,13)]. Urofloumetrija je
pokazala značajno poboljšanje svih urinarnih parametara u
svim terapijskim grupama. Kombinovanom terapijom postignuto
je najveće poboljšanje maksimalnog protoka
(Qmax)(+4,06 1,75; p < 0,001) i simptoma poremećenog
mokrenja (-10,95 ± 3,19). Seksualna želja kod bolesnika sa
tamsulosinom bla je značajno poboljšana (+0,78 1,00; p <
0,001), dok je u grupi sa finasteridom registrovano blago pogoršanje,
ali bez statističke značajnosti. Zaključak. Hormonska
komponenta farmakološke terapije za BHP najefikasnije
smanjuje VP i nivo slobodnogT, poboljšava simptome poremećenog
mokrenja sa blagim pogoršanjem seksualne želje
muškaraca lečenih samo finasteridom.