Ivan Tušek, Jasmina Tušek, Snežana Ukropina

Faktori rizika od nastanka karijesa u ranom detinjstvu u autonomnoj pokrajini Vojvodini, Republika Srbija

Uvod/Cilj: Karijes u ranom detinjstvu (KRD) još uvek nije istražen u Vojvodini autonomnoj pokrajini Republike Srbije. Cilj našeg istraživanja bio je da se odredi prevalencija KRD kod predškolske dece i definišu faktori rizika koji utiču na rasprostranjenost ovog oboljenja. Metode. Istraživanje je sprovedeno kao analitička studija preseka kod predškolske dece u Vojvodini. Projektovan je sistematski uzorak, koji je obuhvatio roditelje i njihovu decu uzrasta od 13 do 71 me-sec. Istraživanje je dizajnirano kao stomatološki pregled de-teta, tokom kojeg je sproveden intervju sa roditeljima. An-ketni upitnik sadržao je varijable: pol deteta, socioekonom-ski status porodice, nivo obrazovanja i zdravstvene obaveš-tenosti roditelja, oralni status roditelja i deteta, oralno-higijenske navike kod dece, način ishrane, učestalost kon-zumacije slatke hrane i upotreba medicinskih sirupa u toku ranog detinjstva. Statistička obrada podataka je sprovedena primenom statističkog paketa SPSS for Windows Microsoft Excel, verzija 21. Proveravana je značajnost utvrđenih razli-ka između frekvencija nezavisnih varijabli kod dece bez kari-jesa putem χ2 testa, a jednosmerna analiza varijanse (ANO-VA) korišćena je radi utvrđivanja značajnosti razlika para-metrijskih obeležja (za oba testa nivo značajnosti p < 0,05 smatran je statistički značajnim). Proveravana je statistička značajnost razlika između proporcija različitih kategorija opisnih obeležja primenom neparametrijskog, univarijant-nog testa (χ2 test), a potom su putem multivarijantne logisti-čke regresije generisani statistički modeli predikcije faktora koji mogu doprineti prevenciji KRD. Rezultati. Uzorak jeobuhvatio 452 (52,44%) dečaka i 410 (47,56%) devojčica. Prevalencija KRD iznosila je 46,64%. Logističkim regresio-nim modelom neđeno je da su češće obolevala deca koja su uzimala slatkiše između obroka (OR = 181,16; 95%, CI = 84,29–389,34), koristila medicinske sirupe više od pet puta godišnje (OR = 8,08; 95% CI = 3,78–17,27), kao i de-ca roditelja lošeg oralnog statusa (OR = 3,09; 95% CI = 1,65–5,79) i niske zdravstvene obaveštenosti (OR = 217,57; 95% CI = 84,46–560,50). Zaključak. Ovom studijom je utvrđena povezanost ispitivanih faktora rizika i visoke prevalencije KRD kod predškolske dece u Vojvodini.