Dragana Drljačić, Sanja Pajić, Aleksandar Nedeljković, Sladjan D. Milanović, Tihomir V. Ilić

Kompleksna modulacijа sila tokom preciznog hvata šake primenom ponavljane transkranijalne magnetne stimulacije pražnjenjima u teta frekvenciji iznad dorzalnog premotornog korteksa

Uvod/Cilj. Adaptivna kontrola i sinhronizacija sila prstiju šake tokom preciznog hvata pri manipulisanju malim predme-tima jednom rukom predstavlja ilustrativni primer visoko fra-kcionisanih pokreta koji predstavljaju temelj motorne kontro-le preciznih pokreta. Pretpostavlja se da ovim procesom upravlјa nekoliko motornih oblasti frontalnog režnja, i to pr-venstveno primarni motorni (M-1) i dorzalni premotorni kor-teks (PMd). Cilj istraživanja bio je ispitivanje uloge PMd-a to-kom vršenja pokreta koji zahtevaju finu koordinaciju sila prs-tiju šake. U istraživanju smo primenili ponavljanu magnetnu stimulaciju pražnjenjima u teta frekvenciji, kako bi ometali neuralno procesiranje u toj oblasti moždane kore. Metode. Primenom jednostrano slepe studije, uz nasumičnu raspodelu i ukršteni dizajn, 10 zdravih ispitanika (29 ± 3,9 godina) bilo je izloženo pojedinačnim sesijama kontinuirane magnetne stimulacije (cTBS600), ili intermitentne ponavljane magnetne stimulacije (iTBS600), pražnjenjima u teta frekvenciji kao i prividnoj stimulaciji iznad PMd regiona dominantne hemisfe-re, odvojenih međusobno, najkraće nedelju dana. Precizanost hvata šake i podizanja procenjivani su uređajem koji je regis-trovao silu stiska (G) i silu podizanja (L) prilikom izvođenja tri zadatka (zadatak sa zadatim profilom L, zadatak sa oscila-tornim variranjem nivoa L i zadatak sa podizanjem), koji su izvođeni sa obe ruke odvojeno, i to pre i nakon svake inter-vencije. Rezultati. Nakon primene iTBS protokola zabeleže-no je poboljšanje izvođenja iskazano konstantnom greškom (CE) u zadatku sa oscilatornim variranjem nivoa L, kada je iz-vođen dominantnom rukom (DH), p = 0.009. Suprotno tome, primena cTBS protokola dovela je do smanjenja prome-njive greške (VE) za nedominantnu ruku (NH), p = 0.005. Sa aspekta koordinacije sila utvrđeno je da je iTBS protokol do-veo do pogoršanja rezultata praćenih pokazatelja za nedomi-nantnu ruku (G/L odnos, p = 0.017; korelacija G i L, p = 0.047; prirast sile p = 0.047). Zaključak. Rezultati našeg is-traživanja ukazuju na mogućnost modulacije sila prstiju šake tokom preciznog hvata i podizanja, ukoliko se TBS primeni iznad PMd-a. Dobijeni nalazi podržavaju ulogu PMd u mo-tornoj kontroli i generisanju sila neophodnih za stabilno dr-žanje malih predmeta kod ljudi.