Sanja Šarac, Rade Milić, Mira Vasiljević, Momir Šarac

Kvalitet života bolesnika sa nesitnoćelijskim karcinomom pluća

Uvod/Cilj. S obzirom na činjenicu da je karcinom pluća najsmrtonosniji među svim karcinomima, dragocena je svaka pomoć u proceni efekta lečenja. Cilj ove studije bio je da se proceni kvalitet života (quality of life – QoL) obolelih od nesitnoćelijskog karcinoma pluća (NSCLC) koji su lečeni prvom linijom hemioterapije po protokolu gemcitabin-cisplatin.
Metode. QoL procenjivan je primenom sertifikovane srpske verzije upitnika Evropske organizacije za istraživanje i lečenje karcinoma (EORTC QLQ-C30) i dodatka koji se odnosi na karcinom pluća (EORTC QLQ-LC13) – verzija 3. Bolesnici su ispunjavali upitnik pre započinjanja lečenja i nakon kompletiranja drugog i četvrtog ciklusa hemioterapije. Rezultati su poređeni kako bi se procenio uticaj lečenja na kvalitet života bolesnika. Rezultati. Ukupno 60 bolesnika bilo je uključeno u istraživanje, a 51 je popunio sve upitnike. Nije bilo statistički značajnih promena ukupnog QoL između vremena pre početka lečenja, nakon drugog i nakon četvrtog ciklusa hemioterapije (42,78 ± 15,76, 45,56 ± 17,59, 48,20 ± 19,24; p = 0,1). U socijalnom funkcionisanju, simptomatskim skalama (mučnina i povraćanje, bol, gubitak apetita, proliv, zatvor) i finansijskim teškoćama nađene su statistički značajne razlike pre lečenja i između ciklusa, ukazujući na poboljšanje ili pogoršanje QoL. Dodatni simptom skor za karcinom pluća pokazao je značajne razlike za kašalj, gubitak kose, bol u grudima i upotrebu analgetika. Zaključak. Praćenje promena QoL bolesnika sa lokalno uznapredovalim i metastatskim NSCLC pokazalo je da primena hemioterapije ne narušava ukupni QoL, ali da dovodi do značajnih promena u socijalnom i finansijskom funkcionisanju bolesnika. Smanjuje se intenzitet pojedinih simptoma povezanih sa bolešću, ali se kao posledica primene hemioterapije javljaju novi simptomi. Korišćenje upitnika za procenu QoL pomaže u lakšem prepoznavanju neželjenih efekata i specifičnih problema omogućavajući adekvatno lečenje.