Monika Papić, Vladimir Papić, Milena Kresoja, Valerija Munteanu, Ivan Mikov, Tomislav Cigić

Povezanost stepena degeneracije intervertebralnih diskusa i radnih aktivnosti kod bolesnika sa lumbalnom diskus hernijom

Uvod/Cilj. Degeneracija intervertebralnog diskusa (DID)
nastaje kao posledica udruženog dejstva genetskih, starosnih
faktora kao i faktora iz životne i radne sredine. Lumbalna
diskus hernija (LDH) je najčešće posledica DID. Cilj rada
bio je da se istraži da li je učestalost LDH viša na nivou najizraženijih
degenerativnih promena intervertebralnog diskusa
i da li kategorija fizičkog opterećenja na radnom mestu
ima uticaj na stepen DID na nivou L3-L4, L4-L5 i L5-S1
pojedinačno. Metode. Istraživanjem je obuhvaćeno 60 bolesnika
u stalnom radnom odnosu, hospitalizovanih zbog
LDH. Stepen DID utvrđen je na osnovu preoperativnog
nalaza pregleda lumbosakralne kičme magnetnom rezonancom
(MRI) prema Firmanovom MRI sistemu klasifikacije.
Profesionalni faktori su određeni pomoću specifičnog upitnika.
Rezultati. Od 60 bolesnika koji su učestvovali u istraživanju,
33.3% obavljalo je lak fizički rad, 23% srednje težak,
a 43% bolesnika težak fizički rad. Hernijacija diskusa na
nivou L3-L4 nađena je kod 8,3%, na nivou L4-L5 kod
46,7%, a na nivou L5-S1 kod 45% bolesnika. Simptomatski
diskusi na nivou L5-S1, su pokazali statistički značajno veću
učestalost degenerativnih promena IV i V stepena. Rezultati
binarne logističke regresije pokazali su da je fizičko opterećenje
najjači prediktor stepena DID na svim ispitivanim nivoima.
Pozitivna veza između fizičkog opterećenja i stepena
DID je uočena u svim slučajevima. Viši stepen DID je verovatniji
kod bolesnika sa dužim radnim stažom i teškim fizičkim
opterećenjem (OR 2.011) na nivou L3-L4. Na nivoima
L4-L5 i L5-S1 viši stepen DID je verovatniji kod žena
koje obavljaju težak fizički rad (OR 1,978 i 2,433 respektivno).
Zaključak. Simptomatski diskusi imaju veću učestalost
degenerativnih promena višeg stepena, ali se hernijacija ne
dešava isljučivo na nivou diskusa sa najizraženijim degenerativnim
promenama. Rezultati ukazuju na značaj interaktivnog
uticaja kategorije fizičkog opterećenja i dužine radnog
staža kao i interakcije kategorije fizičkog opterećenja i pola,
na degeneraciju lumbalnih diskusa.