Značaj inicijalnih kliničko-laboratorijskih parametara kao prognostičkih faktora kod bolesnika sa COVID-19

Uvod/Cilj. Bolest koronavirus 2019 (COVID-19) je dominantno respiratorna bolest koju izaziva severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2). Cilj rada bio je da se utvrdi postojanje parametara koji bi mogli da predvide razvoj teške kliničke slike i smrtni ishod kod obolelih od COVID-19. Metode. Istraživanjem su bila obuhvaćena 632 bolesnika lečena na Klinici za infektivne bolesti Univerzitetskog kliničkog centra Kragujevac, u periodu od juna 2020. godine do februara 2021. godine. Svi bolesnici su bili podeljeni u dve grupe na osnovu potrebe za kiseoničnom terapijom (Sat 0₂ < 94%) Rezultati. Visok indeks telesne mase izdvojio se kao faktor rizika od razvoja teške kliničke slike (OR_adjusted = 1,263; 95% CI = 1,117 - 1,427; p < 0,001). Prognostički značaj za razvoj teške kliničke slike imalo je i protrombinsko vreme (OR_adjusted = 1,170; 95% CI = 1,004 – 1,364; p = 0,045), kao i niske vrednosti albumina (OR_adjusted = 0,878; 95% CI = 0,804 – 0,958; p = 0,003). Faktori koji su imali prognostički značaj kod bolesnika čija se bolest završila smrtnim ishodom bili su C-reaktivni protein (CRP) (OR_adjusted = 1,010; 95% CI = 1,001 – 1,019; p = 0,031), laktat dehidrogenaza (LDH) (OR_adjusted = 1,004; 95% CI = 1,001 – 1,006; p = 0,002) i radiografski nalaz pluća (OR_adjusted = 1,394; 95% CI = 1,170 – 1,661; p < 0,001). Zaključak. Istraživanje je pokazalo da rutinski, kliničko-laboratorijski parametri mogu imati značaj u ranom otkrivanju obolelih sa potencijalno teškom kliničkom slikom i smrtnim ishodom. Kod obolelih sa lakom kliničkom slikom, CRP, LDH, feritin i nivo albumina u serumu mogu blagovremeno ukazati na progresiju bolesti. Praćenje ovih parametara je od velikog značaja za pravovremenu kliničku procenu stanja obolelih od COVID-19, a samim tim i pravovremenu primenu adekvatnih terapijskih protokola za lečenje tih bolesnika.