Zbrinjavanje povreda šake u urgentnom centru – da li napredujemo?

Uvod/Cilj. Povrede šake spadaju među najčešće povrede koje se sreću u urgentnim centrima širom sveta. Neadekvatno lečenje može dovesti do produženog zarastanja, komplikacija, značajnog morbiditeta i invaliditeta. Cilj rada bio je da se sagledaju epidemiologija, faktori rizika i tretman povreda šake u jednom tercijarnom kliničkom centru. Metode. Studija je dizajnirana kao deskriptivna retorspektivna epidemiološka studija koja je obuhvatila sve pacijente sa povredama šake lečene u Univerzitetskom kliničkom centru Vojvodine u Novom Sadu, Srbija u sedmogodišnjem periodu. Analizirani su opšti sociodemografski i klinički podaci: starost, pol, mehanizam povrede, tip povrede, dužina hospitalizacije, način rekonstrukcije defekta, vreme povrede, dužina čekanja na operativno zbrinjavanje i razlozi za odlaganje operativne intervencije. Za svaku povredu lečenu u hospitalnim uslovima izračunat je modifikovan skor za procenu težine povrede šake (MHISS). U obradi podataka korišćen je softverski paket SPSS IBM 21.0. Rezultati. U analiziranom periodu (2012.–2018. godine) tretirano je 34 796 pacijenata sa povredama šake, od kojih je hospitalizovano 554 (1,6%) pacijenata. Prosečna starost hospitalizovanih povređenih pacijenata bila je 43,2 godine; 87,55% pacijenta činili su muškarci, a povrede su većinom (47,2%) nastale u kućnim uslovima. Najčešći uzrok povreda bilo je rukovanje oštricom noža. Prosečna dužina hospitalizacije iznosila je 4 dana. Vrednost MHISS kod većine je iznosila preko 50, što se klasifikuje kao teška povreda. Uočen je trend smanjenja dužine čekanja na operativno lečenje tokom posmatranih godina. Zaključak. Povrede šake pred-stavljaju kompleksan problem koji pacijenti nekada potcenjuju. Potreba za hirurzima visoko specijalizovanim za šaku i, ponekad, specifičnom opremom (npr. mikroskop), višestruke operativne intervencije, dugotrajna rehabilitacija, potencijalni invaliditet i visoki troškovi lečenja ukazuju na potrebu da se ovaj problem pažljivo proceni i kreira adekvatna strategija kako bi se smanjili ukupni troškovi i pružio bolji tretman osobama izloženim većem riziku od povrede.