Uticaj kardiovaskularne rehabilitacije na hemodinamski status bolesnika sa koronarnom bolešću srca procenjen korišćenjem kardiografske impedance

Uvod/Cilj. Dobro organizovana kardiovaskularna rehabilitacija (KVR) smanjuje kardiovaskularno opterećenje uticajem na faktore rizika od kardiovaskularnih bolesti, poboljšavajući kvalitet života i smanjujući smrtnost i ponovni kardiovaskularni događaj. Međutim, njeni efekti na hemodinamski status bolesnika uglavnom su nepoznati. Cilj rada bio je da se proceni uticaj tronedeljnog programa KVR na hemodinamski status i da se istraži postojanje povezanosti između tolerancije fizičkog napora i hemodinamskih parametara merenih kardiografskom impedancom (impedance cardiography – ICG) pre i posle programa KVR kod bolesnika sa oboljenjem koronarnih arterija. Metode. Ukupno 52 bolesnika učestvovala su u tronedeljnom programu KVR. Na početku i na kraju programa rehabilitacije vršeni su laboratorijski testovi, testovi fizičkim opterećenjem (TFO) i ICG merenja. Rezultati. Bolesnici su pokazali bolju toleranciju fizičkog napora na drugom TFO (TFO2) dostižući viši nivo opterećenja (Z = 2,315; p = 0,021) i duže trajanje testa (Z = 2,305; p = 0,021). Postojala je jaka korelacija između nivoa drugog TFO i minutnog volumena (MV) (r = 0,538; p < 0,001) i udarnog volumena (UV) (r = 0,380; p = 0,017) na drugoj ICG (ICG2). Takođe, postojala je jaka negativna korelacija između nivoa TFO2 i sistemskog vaskularnog otpora (SVO) (r = -0,472; p = 0,002) i indeksa SVO (SVOI) (r = -0,407; p = 0,010) na ICG2. Postojala je jaka pozitivna korelacija između dužine trajanja TFO2 i MV (r = 0,517; p = 0,001), kao i između dužine trajanja TFO2 i UV (r = 0,340; p = 0,034), i jaka negativna koralcija između trajanja TFO2 i SVO (r = -0,504; p = 0,001), kao i između trajanja TFO2 i SVOI (r = -0,448; p = 0,004) na ICG2. Zaključak. Naša studija je pokazala da dobro dizajniran program KVR može dovesti do poboljšanja tolerancije fizičkog napora kod bolesnika sa oboljenjem koronarnih arterija. Takođe, KVR je dovela do pozitivne korelacije između TFO i MV kao i TFO i UV procenjenih primenom ICG. Sa druge strane, postojala je značajna negativna korelacija između TFO i vaskularne rezistencije procenjene korišćenjem ICG na kraju programa KVR.