Uticaj eksperimentalno zračene hipofize na rast potkolenice, lobanje, gornje i donje vilice pacova

Uvod/Cilj. Reakcija organizma na zračenje zavisi od doze zračenja i osetljivosti ćelija tretiranog tkiva. Biološki efekti zračenja na ćelije i tkiva proporcionalni su apsorbovanoj radijacionoj energiji. Cilj istraživanja je bio da se ispitaju efekti hipofunkcije prethodno x-zracima ozračene hipofize na rast kraniofacijalnog i stomatognatnog sistema pacova. Metode. Primenjena doza x-zračenja od 27,92 Gy aplicirana je na dve grupe pacova u 8 seansi tokom perioda od 8 do 63 dana njihove starosti, uz praćenje efekata zračenja na rast kraniofacijalnog i stomatognatog sistema. U nameri da u merenju brojnih parametara pomenutih sistema razdvojimo efekte ozračene hipofize od direktnih efekata x zraka koje smo primenili na glavu, postavljen je eksperiment sa ozračivanjem glave dvema grupama životinja istim dozama x zraka, ali je jednoj zaštićena hipofiza olovnom pločicom postavljenom iznad hipofiza. Rezultati. Zaostajanje u rastu stomatognatog sistema kod pacova kojima je lokalno ozračena cela glava u odnosu na kontrolne životinje predstavlja zbirni efekat delovanja zračenjem izazvane hipofunkcije hipofize i direktnog delovanja x zračenja, dok zaostajanje u rastu stomatognatog sistema kod pacova sa ozračenom glavom i hipofizom zaštićenom od zračenja predstavlja isključivo efekat x zraka. Zaključak. Oštećenja stomatognatog i kraniofacijalnog sistema bila su veća kod životinja kojima hipofiza tokom zračenja glave nije bila zaštićena u odnosu na one sa zaštitom žlezde prilikom zračenja, pri čemu je rast kraniofacijalnog sistema u sagitalnom pravcu bio najviše pogođen. Veći zaostatak u rastu usled kombinovanoig dejstva hipofunkcije hipofize izazvane zračenjem i samog zračanje ustanovljen je na donjoj vilici u odnosu na gornju vilicu. Slično ovome, zao stajanje u rastu tibije bilo je izraženije kod životinja kojima tokom zračenja cele glave hipofiza nije bila zaštićena u odnosu na neštićene životinje.