Učestalost depresije/anksioznosti i njena povezanost sa kvalitetom života kod bolesnika sa reumatoidnim artritisom

Uvod/Cilj. Reumatoidni artritis (RA) praćen je mnogobrojnim komorbiditetima među kojima depresija i anksioznost (D/A) zauzimaju značajno mesto. Cilj rada bio je da se proceni učestalost D/A kod bolesnika sa RA i njena povezanost sa kvalitetom života (KŽ). Metode. Ispitivanjem su obuhvaćeni bolesnici sa RA, lečeni na Klinici za reumatologiju Vojnomedicinske akademije u Beogradu, Srbija, u periodu od maja do novembra 2016. godine. Aktivnost bolesti je procenjivana pomoću Disease Activity Score 28-SE (DAS28-SE). Pomoću Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS) i petog pitanja European Quality of Life 5 Dimensions 3 Level Version (EQ-5D-3L) upitnika određivani su D/A. Za procenu KŽ korišćena su tri upitnika: opšti RAND 36-item Health Survey 1.0 (RAND36), specifični upitnik KŽ osoba obolelih od RA (RAQoL) i upitnik EQ-5D-3L. Rezultati. Na osnovu HADS upitnika, učestalost depresije iznosila je 52%, sa prosečnom vrednošću HADS skora 7,6 ± 3,2, dok je učestalost anksioznosti iznosila 32%, sa srednjom vrednošću HADS skora 5,8 ± 3,8. Pomoću petog pitanja EQ-5D upitnika nađena je učestalost D/A od 77,4%, od čega je umerenu D/A imalo 71,7%, a izraženu 5,7% bolesnika. Kod ispitivanih bolesnika je pomoću sva tri upitnika utvrđena narušenost u svim domenima KŽ. Upitnikom RAQoL pokazana je umerena narušenost KŽ, sa vrednošću skora 15,5 ± 7,9. Vrednost EQ-VAS skora iznosila je 58,6 ± 16,0, dok je EQ-5D indeks iznosio 0,6 ± 0,3. Univarijantnom linearnom regresijom dobijena je statistički značajna negativna prediktivna vrednost KŽ za prisustvo D/A. Multivarijantnom linearnom regresijom pokazana je statistički značajna nezavisna negativna prediktivna vrednost KŽ, procenjena pomoću RAQoL upitnika (p = 0,010) i mentalne komponente KŽ RAND 36 upitnika (p = 0,030) za stepen depresije. Zaključak. Kod bolesnika sa RA postoji značajna učestalost D/A kao i narušenost KŽ u svim domenima. Sprovedenim ispitivanjima je pokazano da KŽ ima statistički značajnu negativnu prediktivnu vrednost za prisustvo D/A.