Vesna Petrović, Dragan Žuljević, Zorica Knežević
Odnos između somatskih tegoba, crta ličnosti i pozitivnosti
Uvod/Cilj. Nedavna istraživanja su se bavila utvrđivanjem razlika u crtama ličnosti i njihove uloge u promociji zdravlja i moderiranju osetljivosti na nesreće i bolest. Cilj ovog rada bio je da se istraži moderatorska uloga somatskih tegoba i relacija crta ličnosti operacionalizovanih putem modela Kibernetske baterije konativnih testova (KON-6) i pozitivnosti. Metode. Istraživanje je sprovedeno na uzorku od 512 studenata, prosečne starosti 23,83 godine, 56,3% ženskog pola, 23% sa somatskim tegobama. U istraživanju je korišćena Skala pozitivne orijentacije koja meri pozitivnost i KON-6 koja meri šest dinamskih crta ličnosti – Sistem regulacije aktiviteta (ε), Sistem regulacije organskih funkcija (χ), Sistem regulacije odbrambenih reakcija (α), Sistem regulacije napada (σ), Homeostatsku koordinaciju sistema (δ) i Integrativnu regulaciju sistema (η). Rezultati. Sve konativne dimenzije ličnosti značajno su i adekvatno korelirale sa pozitivnošću, izuzev σ, dok je poduzorak sa prisustvom somatskih tegoba demonstrirao više skorove crtama α i η, upućujući na viši nivo anksioznosti i socijalne usklađenosti. Na kontrole efekata pola i starosti, crte ličnosti zajedno sa prisustvom somatskih tegoba objasnile su ukupno 26% varijanse pozitivnosti, koju pozitivno predviđa viša aktivnost ε, te negativno viša aktivnost α i δ. Moderacioni uticaji prisustva somatskih tegoba bili su detektovani u dve specifične relacije. Pozitivnost se mogla negativno predvideti aktivnošću homeostatske koordinacije sistema (δ), ali samo kod studenata sa malim brojem somatskih tegoba, što je bio i slučaj sa sistemom regulacije organskih funkcija (χ), ali samo kod snažnog prisustva somatskih tegoba. Zaključak. Pozitivnost predstavlja dobru organizacionu i regulacionu dispoziciju za regulaciju kognitivnih, konativnih i motoričkih funkcija. Takođe, delom je moderira na prisustvom somatskih tegoba. Praktične implikacije ovih nalaza predstavljaju konkretnu podršku za razvoj pozitivnosti kod ljudi kako bi se osnažilo zdravlje ljudi.
Преузмите пдф