Ekspresija gena za hemokine CX3CL1 i CXCL16 i njihove receptore, CX3CR1 i CXCR6, u mononuklearnim leukocitima periferne krvi bolesnika sa relapsno-remitentnom multiplom sklerozom – pilot studija

Uvod/Cilj. Studije in vitro i in vivo pokazuju da hemokini CX3CL1 i CXCL16 i njihovi specifični receptori, CX3CR1 i CXCR6, posreduju u mehanizmu neuroinflamacije tokom patogeneze multiple skleroze (MS). Cilj studije bio je ispitivanje relativnih nivoa informacione ribonukleinske kiseline (iRNK) za CX3CL1, CXCL16, CX3CR1 i CXCR6 u mononuklearnim leukocitima periferne krvi, kao potencijalnim molekularnim markerima relapsno-remitentne (RR) MS. Metode. Studijom su bila obuhvćena 43 bolesnika sa RR MS, koji nisu bili u srodstvu, od kojih je 20 bilo u klinički aktivnoj fazi bolesti (relaps), a 23 u klinički stabilnoj fazi bolesti (remisija), dok su 28 zdravih ispitanika, koji nisu bili u srodstvu, bili kontrola. Za izvođenje lančanih reakcija polimeraze u realnom vremenu korišćeni su genski ekspresioni eseji TaqMan^®. Relativni nivo ekspresije svakog ciljnog gena (iRNK) u svakom uzorku mononuklearnih leukocita periferne krvi bio je računat kao srednja normalizovana ekspresija. Rezultati. Nivoi CX3CR1 iRNK bili su značajno viši kod bolesnika u fazi relapsa u poređenju sa kontrolama [“fold change” = 1,38, p (Mann-Whitney U test) = 0,009] i značajno niži kod bolesnika u fazi remisije u poređenju sa bolesnicima u relapsu [“fold change” = -1,43, p (t-test) = 0,03]. Bolesnici u remisiji su imali značajno više nivoe CXCL16 iRNK nego kontrole [“fold change” = 1,33, p (Mann-Whitney U test) = 0,006]. Trend povećanja nivoa ekspresije CXCR6 gena je bio nađen kod bolesnika u relapsu u poređenju sa kontrolama [“fold change” = 1,23, p (Mann-Whitney U test) = 0,08]. Ni kod jednog bolesnika, ni u fazi relapsa ni u fazi remisije, nije bilo značajnih korelacija između vrednosti kliničkih parametara i nivooa ekspresije ciljnih gena. Zaključak. Rezultati pokazuju da povećanje nivoa CX3CR1 iRNK u mononuklearnim leukocitima periferne krvi može predstavljati proinflamatorni molekularni marker relapsa, tj. klinički aktivne faze relapsno-remitentne MS.