Procena unosa fluorida putem vode za piće i paste za zube kod dece uzrasta od tri godine: preliminarni rezultati u Beogradu, Republika Srbija

Uvod/Cilj. Fluoridi imaju pozitivan efekat na prevenciju karijesa zuba kao i povećanje čvrstine zubnog emajla. Međutim, njihov unos iznad optimalnog može imati štetne efekte na zube i kosti, posebno kod male dece tokom intenzivnog rasta i razvoja zuba. Cilj ovog rada bio je da se proceni unos fluorida putem vode za piće i paste za zube kod dece uzrasta od tri godine u Beogradu, na teritoriji dve opštine, Vračar i Novi Beograd. Metode. Anketnim upitnicima (n = 40) za roditelje dobijeni su podaci o vrsti vode koju deca piju (česmenska i/ili flaširana), proizvodima koje koriste za čišćenje i negu zuba, učestalosti pranja zuba kao i količini paste za zube koja se koristi po jednom pranju. Sadržaj fluorida u vodi za piće i pastama za zube određen je elektrohemijski sa fluoridnom jonselektivnom elektrodom. Unos fluorida procenjen je korišćenjem matematičkog modela datog od strane Američke agencije za zaštitu životne sredine. Rezultati. Dobijeni rezultati pokazuju da nema statistički značajne razlike u dnevnom unosu fluorida putem vode za piće i paste za zube između dece uzrasta od tri godine na Vračaru i Novom Beogradu (p > 0,05). Međutim, sve procenjene vrednosti unosa fluorida (0,089–0,625 mg/dan) značajno su niže od optimalnog dnevnog unosa za prevenciju karijesa (0,7 mg/dan za decu uzrasta do 4 godine, FNB-Nacionalnog instituta medicine, SAD) i dva do šest puta niže od tolerišućeg gornjeg nivoa unosa fluorida za decu istog uzrasta (1,3 mg/dan, FNBNacionalnog instituta medicine, SAD). Štaviše, izračunati dnevni unosi fluorida izraženi po kilogramu telesne mase potvrđuju veoma nizak unos fluorida kod dece ispitivanih opština u Beogradu, čak značajno niže od preporučenog optimalnog unosa (0,05 mg/kg/dan, EFSA). Zaključak. Ovim preliminarnim istraživanjem pokazano je da je dnevni unos fluorida kod trogodišnjaka u Beogradu značajno niži od tolerišućeg gornjeg nivoa unosa fluorida, čak niži od optimalnog unosa za prevenciju karijesa.